Skrivar tú trygging verður eisini leitað eftir øðrum endingum av orðinum sum t.d. tryggingar og tryggingarvirksemi.
Skrivar tú ?trygging verður leitað eftir orðum sum t.d. lívstrygging og lívstryggingar.
Skrivar tú ”trygging” verður einans leitað eftir júst hesum sniðnum av orðinum.
24. august 2001Nr. 122
Kunngerð um viðgerð, keyp og sølu v.m. av fiski og fiskavørum á landi, sum seinast broytt við kunngerð nr. 128 frá 28. desember 2010
Við heimild í §§ 12, 17, 18, stk. 2, §§ 19, 20, 23, stk. 2, § 24, stk. 3, § 30, stk. 4, § 31, stk. 2, §§ 36-39, 41, stk. 1-3 og § 51, stk. 2-3 í løgtingslóg nr. 46 frá 21. juni 1985 um matvørur og §§ 9, 10, stk. 1 og 4, §§ 26, 38, stk. 1, §§ 38a, 47 og § 48, stk. 2-3 í løgtingslóg nr. 16 frá 23. februar 2001 um djórasjúkur (um fyribyrging og niðurberjing av sjúkum hjá djórum og um marknaeftirlit við djórum og djóraúrdráttum) verður ásett:
Kapittul 1
Øki og allýsingar
§ 1. Kunngerðin fevnir um keyp og sølu, handfaring, goymslu, flutning, tilevning, virking og aðra viðgerð á landi í søluendamáli av fiski og fiskavøru ætlað til matna. Harafturat fevnir kunngerðin um løggilding, innrætting, rakstur og eftirlit í hesum sambandi.
Stk. 2. Kunngerðin fevnir ikki um góðkenning, innrætting, rakstur og eftirlit við matvøruhandlum.
§ 2. Fiskur er at skilja sum eitthvørt slag av fiski, krabba- og lindýri (Crustacea og Mollusca), tindahúði (Echinodermata), kápudýri og hav-snigli.
Stk. 2. Fiskavøra er úrdráttur, sum er gjørdur úr ella inniheldur fisk, krabba- ella lindýr, tindahúð, kápudýr og hav-snigil eins og partar av hesum.
Stk. 3. Fesk fiskavøra er heilur fiskur ella fiskur, hvørs anatomiska skap er broytt, t.d. við úrtøku av innvølum, avhøvding, kryvjing, flakaskering ella hakking, og sum ikki hevur verið fyri aðrari viðgerð enn køling fyri at tryggja haldførið.
Stk. 4. Køling er ein tilgongd, har temperatururin á fiski og fiskavørum verður lækkaður, soleiðis at hann nærkast temperaturinum fyri bráðnandi ísi (umleið 0°C).
Stk. 5. Harðfrysting er ein tilgongd, har innari parturin á fiskinum ella fiskavøruni kemur niður á ein innara temperatur uppá -18°C ella minni eftir kuldajavnvág.
Stk. 6. Niðursjóðað vøra er fiskur og fiskavøra, sum eru løgd niður í lufttøtt íløt, og sum síðan er gjørd haldfør við hitaviðgerð ella aðrari bakteriudrepandi viðgerð.
Stk. 7. Fiskahálvkonserves er fiskur og fiskavøra, sum eru gjørd haldfør í avmarkaða tíð (umleið 6 mánaðar) við at lata útí salt, sukur, sýru ella konserveringsevnir, og sum eru løgd í lufttøtt brúkaraíløt.
Stk. 8. Lætt-konserverað fiskavøra er fiskur og fiskavøra, sum eftir konservering hava eitt saltinnihald uppá minni enn 6% og eitt sýruinnihald, sum gevur eitt pH virði, sum er meira enn 5, og sum heldur ikki eftir útílating av øðrum konserverandi evnum hava fingið eitt haldføri sum fiskahálvkonserves. Sum lætt-konserveraðar fiskavørur verða haraftrat roknaðar royktar, gravaðar, hitaviðgjørdar ella á annan hátt viðgjørdur fiskur ella fiskavøra, har haldførið er gjørt eitt sindur betri enn haldførið á feskari fiskavøru.
Stk. 9. Gott vatn er feskt vatn við drekkivatnsgóðsku, somuleiðis reinur sjógvur ella sjóblandað vatn, sum er eins reint og drekkivatn, og sum ikki er mikrobiologiskt dálkað ella inniheldur skaðilig evni ella eiturelvt (toksiskt) sjóæti í mongdum, at tann heilsuliga góðskan á fiski og fiskavøru versnar.
Stk. 10. Drekkivatn er vatn, sum hevur eina góðsku, har bakteriologisku, kemisku ella fysisku parametrarnir lúka hesi markvirði:
Parametur: | Markvirði: |
E.coli | 0 pr. 100 ml. |
Enterococci | 0 pr. 100 ml. |
Coliformar | 0 pr. 100 ml. |
Samlað tal av bakterium 20°C | 100 pr. ml. |
Samlað tal av bakterium 37°C | 10 pr. ml. |
Turbiditetur | 1 NTU |
Farvutal | 20 |
Stk. 11. Sjónligur sníkur (parasit) er ein sníkur ella ein mongd av sníkum av slíkari stødd, liti ella bygnaði (teksturi), at tað er møguligt týðiliga at skilja hann frá fiskavevnaðinum.
Stk. 12. Visuelt eftirlit við sníkum í fiskavøru er ein kanning, sum fer fram við berum eygum undir góðum ljósviðurskiftum og, um neyðugt, á ljósborði. Kanningin oyðileggur ikki fiskavøruna.
Stk. 13. Frysting, við atliti til at drepa sníkar, er ein niðurfrysting af fiski og fiskavøru sum rávøra ella liðugtvøra, soleiðis at innari temperatururin kemur niður á -20°C ella minni í í minsta lagi 24 tímar.
Stk. 14. Tilevnað vøra er fiskavøra, sum hevur verið fyri kemiskari ella fysiskari viðgerð, sum hitaviðgerð, royking, salting, turking, laka-legging (marinering), ísing v.m. av niðurkøldari ella frystari vøru, einsamallari ella í samband við aðra matvøru ella ein samanseting av hesum ymsu viðgerðunum.
Stk. 15. Virkið er hin samanhangandi viðgerðareindin. Umframt bygningar og útbúnað eru eisini eigari, leiðsla og starvsfólk at rokna sum partur av virkinum.
Stk. 16. Virking er ein anatomisk broyting av eini vøru.
Stk. 17. Viðgerð er tilvirking, goymsla, áfylling, pakking, umpakking og flutningur.
Kapittul 2
Eitrandi fiskur og fiskavøra
§ 3. Eitrandi fiskur og fiskavøra av hesum sløgum mugu ikki verða seld:
1) eitrandi fiskur av hesum ættunum: stórir tambfiskar (tetraodontidae), mánafiskar (molidae), tindasvínafiskar (diodontidae) og lítlir tambfiskar (canthigasteridae)
2) fiskavørur, sum hava í sær biotoksinir so sum ciguatoksin ella vøddalammandi toksinir.
Kapittul 3
Landing og móttøka av fiski o.a.
Landing o.a.
§ 4. Landing av fiski skal fara fram við hóskandi útbúnaði. Útbúnaður til landing skal vera úr tilfari, sum er lætt at halda reint. Útbúnaðurin skal vera reinur og í góðum standi og má ikki á nakran hátt løsta fiskin.
Stk. 2. Meðan landað verður, skal fiskurin verjast ímóti dálking. Fiskurin skal skjótast gjørligt verða fingin til høldar inn á virkið, í goymsluna ella á annað stað, har hann er vardur ímóti dálking.
Stk. 3. Til reinhald av last, kassum og øðrum útbúnaði skal vatnið lúka góðskukrøvini til drekkivatn. Sjógvur skal ikki nýtast.
Stk. 4. Landingin skal skipast soleiðis, at datomerkingin av øllum fiski verður varðveitt undir landingini.
Landingarmiðstøðir
§ 5. Bert landingarmiðstøðir kunnu landa ella taka ímóti feskum fiski frá skipum og bátum.
Stk. 2. Landing av fiski er treytað av løggilding frá Heilsufrøðiligu Starvsstovuni. Løggilding er treytað av, at landingarmiðstøðin í minsta lagi hevur:
1) høli tøk til viðgerð av fiski
2) køligoymslu
3) goymslu til útbúnað og
4) fólkarúm
Stk. 3. 1) Fiskur, sum verður landaður, skal, antin í sambandi við landingina ella innan fyrstu sølu, góðkennast sum egnaður til matna. Harafturat skal eftirkannast, um hann er hagreiddur eftir teimum kunngerðarkrøvum, sum eru sett til hagreiðing umborð á fiskiførum. Kanningin skal gerast við staksýnum á ein hátt, sum Heilsufrøðiliga Starvsstovan fyriskipar og góðkennir.
Stk. 4. Vísir organoleptisk kanning, at fiskavøran ikki er egnað til matna, skulu stig takast til at taka aftur vøruna av marknaðinum og merkja hana soleiðis, at hon ikki kann nýtast til matna.
Stk. 5. Vísir tann organoleptiska kanningin, at tað er ivi um feskleikan á fiskavøruni, kann ein kemisk ella mikrobiologisk kanning verða gjørd.
Stk. 6. Krøvini til almenn heilsufrøðilig viðurskifti, sum ásett í kapittul 6, eru somuleiðis galdandi fyri landingarmiðstøðir.
Stk. 7. 1) Landingarmiðstøðum verður loyvd ein umskiftistíð fram til 1. september 2002 til at fáa kravdu viðurskiftini í lagi.
Stk. 8. 1) Er talan um kostnaðarmiklar broytingar í sambandi við krøvini í §§ 16-46 viðvíkjandi bygningum, kann Heilsufrøðiliga Starvsstovan, um hetta er heilsufrøðiliga ráðiligt, leingja umskiftistíðina til 31. desember 2002.
Stk. 9. 1) Í serligum førum og eftir skriftliga umsókn og loyvi frá Heilsufrøðiligu Starvsstovuni, kann umskiftistíðin í stk. 8 verða longd.
Uppboðssølur
§ 6. Gólvuppboðssølur skulu løggildast av Heilsufrøðiligu Starvsstovuni.
Stk. 2. Løggilding er treytað av, at uppboðssølan í minsta lagi hevur:
1) hondvask við inngongdina
2) eitt hóskandi tal av almennum vesum við hondvaski
3) eina greiða tilskilan av, hvar viðskiftafólk og onnur frítt kunnu ganga
4) týðilig skelti við ásetingum um, at bannað er at roykja, drekka, eta og spýta í hølinum og
5) gott kanningarljós til útboðsvørurnar
Stk. 3. Hølini skulu haldast rein og annars vaskast eftir hvørja uppboðssølu. Fiskur, ið ikki verður seldur, skal beinast í kuldagoymslu.
Stk. 4. Hølini skulu kunna steingjast og haldast stongd, um so er, at Heilsufrøðiliga Starvsstovan metir tað neyðugt.
Stk. 5. Krøvini til almenn heilsufrøðilig viðurskifti, sum ásett í kapittul 6, eru somuleiðis galdandi fyri uppboðssølur.
Kapittul 4
Flutningur v.m.
§ 7. Flutningur av fiski, fiskavøru, ísi ella salti skal fara fram soleiðis, at góðskan ikki versnar óneyðugt orsakað av sól, regni, vindi, dusti ella aðrari dálking. Flutningur er í hesum sambandi eisini av og áskipan, lasting og lossing.
Stk. 2. Flutningsbilar til flutning av fiski, fiskavøru, ísi ella salti skulu vera lokaðir.
Stk. 3. Kassar og annað pakkitilfar við fiski, fiskavøru, ísi ella salti skal handfarast vandaliga og má ikki óneyðuga verða sett í dálkingarvanda.
Stk. 4. Fiskur, sum skal seljast livandi, skal flytast á ein fyri tað einstaka fiskaslagið hóskandi hátt, undir reinum umstøðum og soleiðis, at fiskinum verður tryggjað góð livikor.
§ 8. Pakkitilfar til fisk, fiskavøru, ís ella salt undir flutningi skal lúka treytirnar í §§ 112-116.
§ 9. Rúm, har fiskur, fiskavøra, ísur ella salt eru sett undir flutning, skulu frammanundan vera rein og væl luftaði út.
Stk. 2. Fiskur, fiskavøra, ísur ella salt mugu ikki verða flutt saman við øðrum vørum, sum kunnu verra góðskuna ella dálka tey. Tílíkur flutningur kann tó fara fram, um so er, at fiskur, fiskavøra, ísur ella salt eru soleiðis innpakkað, at teimum er tryggjað ein nøktandi verja.
Stk. 3. Feskt slógv, sum verður flutt saman við vøru til matna, skal verða goymt fullgott ísað og í reinum íløtum við loki ella øðrum góðkendum pakkitilfari.
Stk. 4. Slógv má ikki stakkast saman við fiski ella fiskavøru ætlað til matna.
§ 10. Undir flutningi skulu fiskur, fiskavøra, ísur ella slógv setast við temperatur, sum tryggjar, at vørugóðskan ikki versnar óneyðuga.
Stk. 2. Fesk og tiðnað fiskavøra og fiskavøra av kókaðum og køldum krabba- og lindýrum skal goymast og flytast í ísi í í mesta lagi 5°C.
Stk. 3. Fryst fiskavøra skal flytast við ein støðugan temperatur uppá -18°C ella minni í øllum pørtum av vøruni. Tó eru hækkingar í temperaturinum uppá í mesta lagi +3°C loyvdar í styttri tíðarbilum. Tá fryst fiskavøra verður flutt frá einum frystihúsi til eina góðkenda fyritøku fyri at verða tiðnað beint eftir móttøkuna við atliti til at verða virkað og/ella tilevnað, og tað snýr seg um eitt stutt vegastrekki, sum í mesta lagi er 50 km. ella í mesta lagi ein tíma, kann Heilsufrøðiliga Starvsstovan gera frávik frá hesari treyt.
Stk. 4. Fiskur og fiskavøra pakkað til smásølu skal flytast við tí goymslutemperaturi, sum er ásettur á pakkitilfarinum.
§ 11. Tey flutningsfør, sum verða nýtt til flutning av fiski, fiskavøru, ísi ella salti skulu vera soleiðis innrættað og útgjørd, at teir fyri vørurnar ásettu goymslutemperaturirnir kunnu verða hildnir, so leingi sum flutningurin varir.
Stk. 2. Um so er, at ísur verður nýttur til at køla vørurnar, skal frárensl vera, so bræðingarvatn ikki verður verandi í sambandi við vørurnar.
Stk. 3. Innanverts flatur í flutningsfarinum skulu vera av einum tílíkum slagi, at góðskan á fiski, fiskavøru, ísi ella salti ikki verður ávirkað. Harumframt skulu tær vera slættar og lættar at vaska og sóttreinsa.
Stk. 4. Móttøka, goymsla og flutningur av fiski í ísvatni í kørum ella øðrum íløtum skal fara fram eftir hesum treytum:
1) bert vaskaði kør ella íløt skulu verða nýtt,
2) vatn, til at fylla í og til framleiðslu av ísi, skal hava drekkivatnsgóðsku,
3) blandingarlutfallið millum ís/vatn og fisk í kørunum ella íløtunum skal vera í minsta lagi 15% ísur/vatn og í mesta lagi 85% fiskur.
4) um neyðugt skal meiri ísur latast útí og innihaldið blandast, soleiðis at ein temperaturur uppá 0 til -1°C verður tryggjaður allastaðni.
5) fylling í kørini ella íløtini og flutningur av hesum skal leggjast soleiðis til rættis, at fiskurin ikki verður goymdur í ísvatninum í meira enn 24 tímar áðrenn tømingina á móttøkufyritøkuni.
Stk. 5. Flutningstól til fisk, fiskavøru, ís ella salt mugu ikki nýtast til flutning av øðrum vørum, sum kunnu ávirka ella dálka fiskavøruna, ísin ella saltið uttan so, at tað við dyggari reingerðing og eftirfylgjandi sóttreinsing verður tryggjað, at fiskur, fiskavøra, ísur ella salt ikki verða dálkað.
Kapittul 5
Almennar ásetingar
Løggilding
§ 12. Vinnulig móttøka, landing, bløðging, kryvjing, tilevning, virking ella viðgerð í sambandi við útboð og uppboðssølu og harafturat framleiðsla av ísi til køling av fiski og fiskavøru, skal bert fara fram á virkjum, sum eru løggildað til hetta av Heilsufrøðiligu Starvsstovuni.
Stk. 2. Sum liður í løggildingini fær virkið tillutað eitt løggildingarnummar. Fiskavøra, sum virkið viðgerð, virkar ella tilevnar, skal verða merkt við løggildingarnummarinum.
Stk. 3. 2) (Strikað).
Stk. 4. Virkið má ikki uttan loyvi frá Heilsufrøðiligu Starvstovuni nýtast til onnur endamál enn tey, sum løggildingin fevnir um.
§ 13. Umsókn um løggilding skal verða send Heilsufrøðiligu Starvstovuni.
Stk. 2. Umsóknin skal lúka tær treytir til upplýsingar og tekningar, sum umsóknarblaðið frá Heilsufrøðiligu Starvsstovuni setur.
Stk. 3. Tá eitt virki umfatar framleiðslueindir ella bygningar, sum, orsakað av teirra landafrøðiliga fráleika, ikki hava nakran natúrligan samanhang, skal verða søkt um løggilding fyri hvørja framleiðslueindina ella bygningin sær.
§ 14. Løggilding verður einans veitt virkjum, sum eru innrættað og útgjørd samsvarandi almennu ásetingunum eftir kapittul 6, og sum lúka tær eyka treytir eftir kapittul 7, sum eru galdandi fyri tann fisk og tær fiskavørur, sum skulu nýtast og viðgerast, virkast ella tilevnast á virkinum. Heilsufrøðiliga Starvstovan kan ístaðin fyri hesar treytir áseta serligar treytir fyri løggilding til goymslu í styttri tíð á minni landingarplássum av feskum, ísaðum fiski.
Stk. 2. Munandi broytingar í hølum, innrætting og útgerð á virkinum má ikki gerast uttan góðkenning frammanundan frá Heilsufrøðiligu Starvstovuni.
Stk. 3. Um so er, at virkið ikki longur lýkur treytirnar fyri tilluting av løggilding ella ikki verður rikið samsvarndi treytunum í kapitlunum 6 og 7, kann Heilsufrøðiliga Starvstovan geva boð um, at raksturin skal steðga, og at løggildingin verður tikin aftur, til viðurskiftini eru í samsvar við hesar treytir.
§ 15. Høli, amboð og innbúgv mugu einans nýtast til framleiðslu av vøru, virkið er løggildað til. Heilsufrøðiliga Starvstovan kann tó loyva, at tey verða nýtt til virking av øðrum matvørum samstundis ella til aðrar tíðir.
Kapittul 6
Almennar treytir fyri virki á landi
Lega, uttanduraøki v.m.
§ 16. Virkið skal liggja soleiðis fyri í umhvørvinum, og í mun til onnur virki, at reinførisligur ampi ikki tekur seg upp fyri virkið.
Stk. 2. Tilfarið í virkinum skal vera hóskandi til nýtsluna. Har virksemi er, skal tað vera haldgott og slætt tilfar, sum ikki gevur frá sær evni, sum kunnu verða til ampa fyri fiskin og framleiðsluumhvørvið.
Stk. 3. Virkið skal tryggjast ímóti flogkyktum, fuglum, skaðadýrum og aðrari dálking, sum kann verra um góðskuna á fiski og fiskavøru. Bygningurin skal vera bæriligur, tættur og í góðum standi.
§ 17. Virkið skal hava nóg stórt uttanduraøki. Brúkið av økinum skal verða lýst á tekning. Økið skal kunna spulast og hava hall móti frárenningum.
Stk. 2. Virkisøkið skal kunna steingjast av fyri óviðkomandi og nervandi ferðslu. Um neyðugt, skal økið girðast móti seyði.
Innrætting, v.m.
§ 18. Virkið skal hava nóg stórt tal av hølum. Hølini skulu vera nóg stór til, at alt virksemi kann fara fram undir hóskandi heilsufrøðiligum viðurskiftum innandura. Talan skal í minsta lagi vera um høli til virking, høli til goymslu av rávøru, liðugtvøru og pakkitilfari umframt fólkarúm.
§ 19. Innrættingin av hølunum skal tryggja:
1) eitt heilsufrøðiligt skilagott rensl (flow) av fiski, pakningi, fólki v.m.
2) neyðugan skilna millum skitið og reint, vátt og turt, heitt og kalt v.m.
3) neyðugan skilna millum ymisk virkingarstig og ymiska vøru fyri at sleppast kann undan dálking.
§ 20. Øll høli á virkinum skulu hava nøktandi útgerð og á annan hátt verða innrættaði soleiðis, at gott reinføri og gott arbeiðslag verður tryggjað.
§ 21. Um so er, at ein reglulig ella støðug hjávera er neyðug, skal virkið hava eitt nøktandi útgjørt høli, sum kann steingjast, til nýtslu hjá Heilsufrøðiligu Starvsstovuni.
§ 22. Útgerð til reingerð av flutningsførum skal í neyðugan mun vera knýtt til virkið.
Arbeiðshølir
Gólv
§ 23. Gólv skulu verða gjørd úr einum tættum, haldgóðum og slitsterkum tilfari við einum yvirflata, sum er lættur at hava reinur, og sum tolir reingerðar- og sóttreinsingarevnir. Tað mugu ikki vera hol ella rivur í gólvyvirflatanum. Gólv skulu hava í minsta lagi 15 0/00 hall móti gólvfrárensli og rennum, og ongar kullur mugu vera.
Rennur
§ 24. Gólvfrárensl og rennur skulu kunna leiða burtur tað størstu vatnnøgd, sum kemur fyri, og vera lættar at halda reinar. Rennur skulu hava slættar síður, nøktandi hall fyri at leiða burtur frárensluvatn og vera so grunnar, sum gjørligt. Botnurin í rennunum skal vera avrundaður. Ristir yvir frárenslum skulu hvíla á vinkuljørnum úr rustfríum stáli, sum er ankrað í gólvið. Rennur skulu hava vatnlás, har tær ganga undir heilt.
Samankomingar
§ 25. Samankomingar millum gólv og veggir skulu hava vatntætt innsigli (forsegling) og vera hjólaðar.
Trukkverja
§ 26. Har trukkferðsla og trukkarbeiði er, skulu veggirnir hava trukkverju. Møguligur stoyptur kantur skal halla 45°.
Veggir
§ 27. Veggir skulu í hóskandi hædd, tó í minsta lagi 2 m, vera ljósir, slættir, haldgóðir og lættir at hava reinir. Teir skulu tola reingerðar- og sóttreinsingarevni. Har sannlíkt er, at veggirnir verða fyri serligum sliti, skulu teir eisini vera slitsterkir. Samankomingar í vegginum skulu hava vatntætt innsigli (forsegling).
§ 28. Op í veggum, har ígjøgnum innleggingar ella vørur verða leiddar, skulu vera gjørd við slættum yvirflata og hava nøktandi stødd og vera gjørd soleiðis, at tey eru løtt at vaska.
Loft og yvirveggir
§ 29. Loft og yvirveggir skulu vera klødd við einum slættum, ljósum, helst hvítum, tilfari, sum til ber at vaska. Hæddin til loftið skal vera í minsta lagi 3 m. Loftið skal vera gjørt soleiðis, at dust og vatn ikki samlast.
Stk. 2. Møguligar fríttliggjandi sperrur skulu vera yvirflataviðgjørdar. Ljóðdoyvarar skulu vera ljósir á liti og lættir at halda reinir.
Vindeygu
§ 30. Vindeygakarmar skulu vera úr sløttum, vatndyggum og haldgóðum tilfari. Karmurin skal halla 45°. Vindeygu, sum kunnu latast upp, skulu hava flugunet.
Hurðar
§ 31. Hurðar og portur skulu allastaðni vera gjørd úr ella vera klødd við einum slættum, haldgóðum tilfari, sum skal vera lætt at halda reint.
Stk. 2. Fløgu(lamel-)gardinur skulu vera gjørdar úr einum tilfari, sum er lætt at halda reint.
Luftskiftið
§ 32. Við hóskandi bjálving og útlufting skulu hølini tryggjast ímóti kondensi, hýggi og slíggi.
Stk. 2. Ventilatiónsrásir skulu í neyðugan mun hava filtur.
Stk. 3. Dampur, roykur ella tílíkt, sum kemur av framleiðsluni, skal í neyðugan mun kunna súgvast út.
Ljósviðurskifti
§ 33. Hølini skulu hava nøktandi kunstigt, ikki lit-reingjandi ljósføri, sum tryggjar hóskandi arbeiðstreytir og ta neyðugu góðskumetingina av vørunum.
Stk. 2. Ljósgevarar skulu vera í afturlatnum og brotdyggum útbúnaði.
Flugudreparar
§ 34. Nøktandi tal av flugudreparum skal vera á framleiðsluøkinum.
Plasering av køliútbúnaði
§ 35. Køliútbúnaður til køli- og frostgoymslu v.m. skal vera í serstakum rúmi, við góðum luftskifti.
Rúm til slógv
§ 36. Slógv skal arbeiðast í serstøkum rúmi.
Vatnveiting og -innleggingar
§ 37. Virkið skal hava nóg mikið av vatni lagt inn í øll høli, har tað er neyðugt. Vatnið, sum verður nýtt í framleiðsluni, skal lúka krøvini til drekkivatn. Um kommunala vatnið ikki er nóg væl reinsað, skal virkið sjálvt hava hóskandi reinsiútgerð. Hendan reinsiútgerð skal góðkennast av Heilsufrøðiligu Starvsstovuni, so vatnið líkur treytirnar til drekkivatn sbrt. § 2, stk. 10.
Stk. 2. Sjógvur má ikki nýtast uttan skrivligt loyvi frá Heilsufrøðiligu Starvsstovuni.
§ 38. Til framleiðslu av dampi, til eldsløkking og til køling av kølimaskinum kann loyvast vatn, sum ikki lýkur krøvini til drekkivatn. Tílíkur útbúnaður skal vera gjørdur soleiðis, at lætt kann staðfestast, at onnur nýtsla av vatninum ikki kann fara fram, og soleiðis at vandi ikki er fyri dálking av fiski og fiskavørum.
§ 39. Í øllum arbeiðsrúmum skulu nóg nógvir vatnkranar vera, sum spulislanga lætt kann setast á.
§ 40. Nóg stór handvask skulu vera við hvørja inngongd til framleiðsluøkið (slúsu) og í øllum arbeiðshølum. Handvaskini skulu verða sett, so tey eru árend og høglig at koma til. Samanlagt skal vera so mikið av handvaskum, at umleið triðingurin av arbeiðsfólkunum skulu kunna vaska sær í senn. Hitin á vatninum skal í minsta lagi vera 30°C.
Stk. 2. Handvaskini skulu hava rørleidda frárenning í kloak.
Stk. 3. Sápa, einnýtishandklæði og ruskílat til brúkt einnýtishandklæði skulu vera við handvaskini.
Stk. 4. Vatnkranar mugu ikki vera handastýrdir.
Goymslurúm
Køligoymslur
§ 41. Kølirúm skulu vera innrættaði í samsvar vi𠧧 23 – 27, §§ 29 og 31, § 32, stk. 1 og § 33. Tey skulu hava køliskipan, sum tryggjar, at kuldin er umleið 2-4°C. Kuldin í rúminum skal vera lættur at lesa av. Veggjaklædningurin, sum nevndur er í § 27, skal vera í fullari hædd.
Stk. 2. Kondens frá fordamparanum skal verða leitt beinleiðis í gólvrennu.
Frostgoymslur
§ 42. Frostgoymslur skulu vera innrættað samsvarandi §§ 80-82.
Pakkigoymslur
§ 43. Rúm til goymslu av pakkitilfari skulu vera innrættaði soleiðis, at gólv, veggir og loft kunnu haldast rein, og soleiðis at pakkitilfarið ikki verður dálkað. Rúmini skulu vera turr.
Stk. 2. Tílík rúm mugu bert nýtast til onnur endamál eftir góðkenning frá Heilsufrøðiligu Starvstovuni.
§ 44. Í neyðugan mun skulu goymslurúm ella – økir, sum eru hóskandi innrættaði til goymslu av øðrum matvørum enn fiski og fiskavørum vera til taks.
Almenn krøv til fólkarúm
§ 45. Virki skal í minsta lagi ráða yvir hesum fólkarúmum og við hesum treytum:
1) Matstovu: í minsta lagi 1 m² pr. fólk skal vera til taks. Matstovan skal vera úr tilfari, sum kann gerast reint.
2) Skiftingarrúm: í minsta lagi 1 m² pr. fólk skal vera til taks. Eru hondvask í skiftingarrúminum, skulu tey lúka somu krøv sum hondvaskini í framleiðslhølum. Rúmini skulu skipast soleiðis, at útiklæðir (yvirklæðir, skógvar o.t., sum fólk hava við sær heimanífrá) og arbeiðsklæðir (kitlar, arbeiðstuflur o.t.) eru væl atskild.
3) Vátrúm til oljuklæðir, svintur, hanskar o.t.: rúmið skal hava hóskandi skipan við hita og luftskifti, soleiðis at klæðini hanga væl til terra. Luftskiftið skal somuleiðis tryggja, at ringur luktur ikki kemur í rúmið. Veggir og gólv skulu vera úr hørðum og sløttum tilfari, sum er lætt at gera reint. Rúmið skal hava egna frárenning.
4) Vesi-rúm: í minsta lagi eitt vesi-rúm pr. 15 fólk skal vera til taks. Rúmini skulu hava veggir og gólv úr hørðum, sløttum og vatntættum tilfari, sum er lætt at halda reint. Gólvini skulu hava egna niðurrenning. Rúmini mugu ikki hava útgongd beinleiðis til framleiðslu ella goymslurúm. Hurðin til rúmini skal vera tøtt og hava gátt. Í rúminum skal vera nøktandi luftskifti og hiti. Vesi-rúmini skulu vera útgjørd við hondvaski. Hondvaskini skulu minst lúka somu krøv, sum hondvaskini í framleiðsluhølum.
Stk. 2. Fólkarúmini skulu eisini liva upp til krøv sambært forskriftum hjá Arbeiðseftirlitinum.
Útbúnaður v.m.
§ 46. Útbúnaður, innleggingar, amboð, v.m. skulu vera gjørd úr tæringardyggum tilfari, sum ikki skal súgva vatn í seg og annars vera gjørd soleiðis, at tey eru hóskandi til endamálið og løtt at vaska og sóttreinsa. Flatar, sum koma í samband við fisk og fiskavørur, mugu ikki geva frá sær evnir, sum kunnu verra um góðskuna.
Stk. 2. Útbúnaður skal vera settur soleiðis upp í hølinum, at bæði innbúgv og kringumstøður lætt kunnu haldast rein. Fastur útbúnaður skal, um neyðugt, vera settur á bein ella sokkul.
Stk. 3. Frárensl av vatni frá maskinum, kørum, v.m. skal vera rørleitt í gólvrennur.
Stk. 4. Vøsk, íløt ella serligur útbúnaður skulu vera tøk til reingerð av amboðum, innbúgvi og innleggingum.
Stk. 5. Serstøk íløt til slógv skulu í nøktandi mun vera tøk. Hesi skulu vera úr haldgóðum vatntøttum tilfari, sum er lætt at vaska. Íløtini skulu vera merkt "slógv" og, um neyðugt, hava lok.
Stk. 6. Íløt til flutning ella goymslu av feskum fiskavørum skulu vera gjørd soleiðis, at tey tryggja, at vørurnar verða vardar móti dálking og verða goymdar undir reinum umstøðum. Frárensl skal vera fyri bræðingarvatni.
Rakstur
Alment
§ 47. Raksturin á virkinum skal leggjast soleiðis til rættis, at fiskur ella fiskavøra ongantíð verða fyri dálking ella viðurskiftum, sum kunnu gera, at góðskan versnar óneyðugt.
Stk. 2. Tryggjast skal, at fiskur og fiskavøra hava neyðuga góðsku og altíð eru egnað til matna.
Stk. 3. Fiskur og fiskavøra skulu viðfarast reinliga og verjast móti beinleiðis sólarljósi.
Stk. 4. Tá framleiðsla er, skal streymurin av vøru vera støðugur, so vøra ikki hópar seg upp í einstøku framleiðsluliðunum.
Stk. 5. Fiskur og fiskavøra skulu, tá tey ikki beinleiðis verða virkað, verða goymd við hóskandi ásettum kulda.
Livandi fiskur
§ 48. Fiskur, sum skal seljast livandi, skal goymast undir best møguligum umstøðum, so hann kann liva. Deyður fiskur skal beinan vegin skiljast frá livandi fiski. Um organoleptisk kanning vísir, at deyður fiskur er egnaður til matna, skal hann sløgast beinan vegin.
Sníkar
§ 49. Fiskur og fiskavøra skulu, tá tey verða virkað, kannast fyri sjónligar sníkar. Hesir skulu beinast burtur.
Stk. 2. Avskurður, sum er fongdur við sjónligum sníkum, skal ikki verða seldur til matna.
Stk. 3. Ásetingarnar í stk. 1 og 2 skulu verða tryggjaðar í sambandi við innaneftirlitið.
Undirløg
§ 50. Fiskur, fiskavøra, tilsetingarevni og pakkitilfar skulu ikki beinleiðis setast á gólvið, men vera sett á plattar ella líknandi undirlag, sum lyftir tey upp frá gólvinum.
Stk. 2. Plattar, sum verða brúktir í framleiðsluhølum, har vøran er ber, skulu vera úr tilfari, sum ikki rotnar ella rustar.
Stk. 3. Pakkitilfar til liðugtvøru skal vera goymt turt og tryggjað ímóti dálking.
Stk. 4. Pakkitilfar skal ikki verða goymt í arbeiðshølum og skal bert verða tikið inn í hóskandi nøgdum - í mesta lagi svarandi til dagligu nýtsluna av pakkitilfari. Hetta fyri ikki at órudda, forða fyri vasking ella dálka pakkitilfarið.
Slógv
§ 51. Íløt við slógvi skulu javnan verða tømd og vaskað og annars handfarast í trá við galdandi reglur um dýraburturkast.
Trukkar
§ 52. Í framleiðsluhølum mugu bert nýtast elektriskir trukkar. Í móttøkuhølum og uppboðssøluhølum kunnu gassdrivnir trukkar verða nýttir. Dieseltrukkar kunnu bert nýtast innandura, um teir hava katalysator og sótfiltur og eru góðkendir av arbeiðseftirlitinum.
Reinhald og viðlíkahald
§ 53. Høli, amboð, útbúnaður v.m. skulu røkjast væl og havast rein. Hetta skal gerast við serligum nærlagni. Útgerð og arbeiðsøki, sum koma í samband við fisk og fiskavøru, skulu vaskast javnan og eftir tørvi og altíð eftir arbeiðstíð. Harumframt skal sóttreinsast eftir tørvi. Um so er, at virkið ikki arbeiðir fisk eitt tíðarskeið, skal tað vaskast og sóttreinsast væl og virðiliga, áðrenn fiskaarbeiðið verður tikið upp aftur.
Vaski- og sóttreinsingarevni
§ 54. Vaski- og sóttreinsingarevni til framleiðsluhøli skulu vera góðkend av kompetentum myndugleika í einum EØS-landi. Vaski- og sóttreinsingarevni eiga at verða skolað burtur, eftir at tey eru nýtt. Nýtsla av handkremi og tílíkum evnum skal fara fram á slíkan hátt, at fiskur og fiskavøra ikki verða dálkað av evnunum.
Stk. 2. Vaski- og sóttreinsingarevni skulu havast í hóskandi íløtum. Íløtini skulu vera væl merkt við nøktandi og røttum upplýsingum. Íløtini skulu goymast í skápi ella rúmi, ið er innrættað til hetta endamál, og sum kann læsast.
Reinhaldsskipan
§ 55. Virkið skal hava eina reinhaldsskipan, har greitt verður frá, hvussu eftirlit verður ført við úrslitinum av vaskingini. Hendan skal fevna um høli, amboð og útbúnað, kassar, kør, bakkar o.s.fr.
Týning av skaðadýrum
§ 56. Fyribyrging og týning av skaðadýrum skal vera miðvís og væl fyriskipað.
Stk. 2. Týningarevni og onnur eitrandi evni skulu setast í stongd hølir ella skáp í upprunaligum pakkitilfari við rættari og haldgóðari merking. Nýtslan av tílíkum evnum má ikki elva til vanda fyri dálking av fiski og fiskavøru.
Íløt og plattar
§ 57. Plattar og íløt skulu vaskast væl skjótast gjørligt eftir tøming - ongantíð seinri enn 8 tímar eftir tøming.
Stk. 2. Íløt, sum ikki skulu endurnýtast, skulu í seinasta lagi 24 tímar eftir tøming burturbeinast uttan ampa fyri kringumstøðurnar.
Stk. 3. Øll íløt og tómt pakkitilfar, sum verða goymd á virkinum skulu vera rein. Íløt skulu harafturat verða væl viðlíkahildin. Íløt skulu verða goymd á hóskandi hátt á økjum, sum eru innrættaði til endamálið.
Uttanduraøkið
§ 58. Uttanumøkið skal haldast reint og ruddiligt.
Stk. 2. Goymsla av tómum íløtum uttan fyri virkið skal vera á einum til endamálið tryggjaðum øki við halli móti frárensli. Íløtini skulu vera vard ímóti dálking og skaðadýrum.
Starvsfólk, v.m.
Almenn reinførisviðurskifti hjá starvsfólki
§ 59. Starvsfólk á virkinum skulu í hølum, har fiskur og fiskavøra verða handfarin, virkaði, ella goymd, vera ílatin hóskandi og rein arbeiðsklæðir.
Stk. 2. Starvsfólk, sum fáast við handfaring og virking av fiski og fiskavøru, skulu vaska sær um hendurnar í minsta lagi hvørja ferð, arbeiðið verður tikið uppaftur og eisini altíð aðrar tíðir, tá hetta er neyðugt. Sár á hondum skulu hyljast av vatntættum bindi.
Stk. 3. Í arbeiðs- ella goymsluhølum má ikki verða roykt tubakk, etið, spýtt ella drukkið.
Stk. 4. Lutir, sum eru framleiðsluni óviðkomandi, og kunnu vera til reinførisligan ampa, mugu ikki vera í framleiðslu- og goymslurúmum.
Stk. 5. Virkið skal syrgja fyri, at starvsfólkið fær neyðugu upplæringina í matvørureinføri og sjálvrøkt.
Stk. 6. Persónar, sum hava ella kunnu haldast at hava smittandi sjúku, sum, í sambandi við arbeiði teirra við fiski og fiskavøru kann verða borin øðrum, skulu boða ábyrgdarhavandi á virkinum frá hesum. Virkið skal taka øll neyðug stig til at tryggja, at tílíkir persónar ikki koma at nema við fisk og fiskavøru. Arbeiðið skal ikki verða tikið upp aftur, fyrr enn tað er ávíst, at tað ikki longur er vandi fyri, at smittan kann berast víðari.
Stk. 7. Persónar, sum skulu arbeiða við og handfara fisk og fiskavøru, skulu, tá teir verða settir, koma við galdandi læknaváttan. Virkið skrásetir, sum liður í innaneftirlitsætlanini, at váttan er fingin, og skal goyma váttanina á sama hátt sum aðrar persónligar upplýsingar um starvsfólkið. Læknaváttanin skal eftir áheitan verða víst Heilsufrøðiligu Starvstovuni.
Útbúgving
§ 60. Ábyrgdarhavandi á virkinum skal ansa eftir, at alt starvsfólkið fær eina hóskandi heilsufrøðiliga upplæring.
Kapittul 7
Serligar treytir fyri handfaring, nýtslu, framleiðslu, tilevning og goymslu av fiski og fiskavørum
Almennar treytir fyri tilevnaðar vørur
§ 61. Tær fesku, frystu ella tiðnaðu vørurnar, sum eru fyri tilevning, skulu lúka treytirnar í §§ 64-72 og 73-85 (feskar vørur ávikavist frystar vørur).
§ 62. Um so er, at ein viðgerð fer fram fyri at forða fyri, at patogenar mikroverur menna seg, ella um so er, at viðgerðin er av stórum týdningi fyri haldførið í vøruni, skal viðgerðin vera vísundaliga viðurkend og góðkend í Codex Alimentarius.
Stk. 2. Ábyrgdarhavandi fyri fyritøkuna skal, sum liður í innaneftirlitinum, skráseta viðgerðir, sum eru farnar fram. Serliga skal upphitingartíð og temperaturur, saltinnihald, pH, vatninnihald osfr. skrásetast og eftirkannast í mun til nýtta viðgerðarháttin. Eftirlitsmyndugleikin, t.e. Heilsufrøðiliga Starvsstovan ella ein eftirlitsmyndugleiki úr ES, skal sleppa framat upplýsingunum í temperaturskrásetingini í allari haldføristíðini hjá vørunum.
§ 63. Tá talan er um vøru, sum verður gjørd haldfør (konserverað) í einum avmarkaðum tíðarskeiði eftir eina viðgerð sum salting, royking, turking ella lakalegging, skal tað á pakkitilfarinum týðiliga tilskilast, hvussu vøran skal goymast.
Feskar fiskavørur
Viðgerð av ráfiski
§ 64. Fiskur og fiskavøra, sum skulu etast rá ella nærum rá, skulu, áðrenn sølu, frystast samsvarandi ásetingunum eftir § 2, stk. 13.
Ísing
§ 65. Fesk fiskavøra, sum ikki er pakkað til smásølu, skal goymast væl ísað. Vøran skal harafturat setast í kølirúm.
§ 66. Ísing av feskari fiskavøru skal vera munadygg, og serliga í botninum av pakkitilfarinum skal ríkiligt av ísi vera. Ísingin skal haldast viðlíka til sølu ella víðari viðgerð. Rogn, livur og sil, mugu ikki koma í beinleiðis samband við ísin.
§ 67. Ísur til køling av fiski og fiskavøru skal vera gjørdur úr vatni, sum lýkur krøvini til drekkavatn og skal goymast undir reinførum umstøðum, helst í serligum íløtum.
Stk. 2. Høli, har ísur verður framleiddur og goymdur, skulu vera innrættað soleiðis, at goymslan av ísi munadygt kann haldast burturskild frá goymdari fiskavøru.
Kryvjing v.m.
§ 68. Bløðging, kryvjing, avhøvding og niðurkøling av livandi fiski skal fara fram undir reinum umstøðum og burturskilt frá aðrari viðgerð.
Stk. 2. Eftir kryvjing og avhøvding skal fiskurin skolast væl og virðiliga.
Stk. 3. Rogn, livur og sil skulu verða goymd í serligum íløtum.
Stk. 4. Innvølur og annað, sum fer í slógv, skal verða hildið fullkomiliga burturskilt frá matvørum.
Slógv
§ 69. Í framleiðsluhølum skal slógv fáast burtur so hvørt. Íløt og amboð, sum verða nýtt í hesum sambandi, skulu vaskast tíðum.
Flak
§ 70. Við flakaskering, reinskering, portionering o.l. skal virkið hava inrættað serlig høli ella øki, sum eru skild frá økjum, har kryvjing og avhøvding fer fram.
Stk. 2. Fløk og flakastykki mugu bert liggja frammi á arbeiðsborðinum ta tíð, tað tekur at arbeiða tey. Aðrar tíðir skulu fløk og flakastykki vera í hóskandi pakkitilfari, so tey eru vard móti dálking.
Stk. 3. Fiskaflak, sum ikki verður fryst beinan vegin, skal kølast niður á 0-2°C skjótast til ber.
Fars
§ 71. Skiljing av fiskavevnaði frá beinunum skal fara fram uttan óneyðugt drál eftir flakaskering. Um serlig køliskipan er til staðar, kann Heilsufrøðiliga Starvsstovan gera frávik hesum viðvíkjandi. Innvølur má ikki vera í nevndu rávøru. Verður heilur fiskur nýttur, skal hesin vera væl sløgdur og skolaður fyrst.
Stk. 2. Maskinur til at skilja fiskavevna frá beinunum skulu vaskast tíðum. Tað mugu ikki ganga meiri enn tveir tímar millum hvørt vask.
Stk. 3. Fiskavevnaður skal verða niðurfrystur skjótast gjørligt eftir framleiðsluna ella verða brúktur til vøru, sum skal niðurfrystast ella á annan hátt verða gjørd haldfør.
Fesk vøra pakkað til smásølu
§ 72. Pakking til smásølu av feskari fiskavøru skal fara fram skjótast gjørligt eftir at hon er gjørd til, og vøran skal í seinasta lagi 2 tímar eftir pakking vera niðurkøld til ein temperatur uppá í mesta lagi 2°C, tó uttan at verða fryst.
Stk. 2. Heilur fiskur, sum verður smásølupakkaður, skal verða væl kruvdur og skolaður, áðrenn hann verður gjørdur til ella pakkaður.
Stk. 3. Goymsla av smásølupakkaðari feskari fiskavøru skal fara fram soleiðis, at temperatururin, máldur millum pakkarnar, ongantíð fer uppum 2°C.
Frystar fiskavørur
§ 73. Virki, sum taka ímóti fiskavøru til frysting og/ella frostgoymslu ímóti gjaldi, skulu halda dagbók yvir allar móttiknar sendingar. Skráin skal vísa:
1) navn og bústað eigarans,
2) nettovekt á sendingini í kg,
3) dag og klokkutíð fyri móttøkuna og nær frystingin byrjaði og endaði,
4) dag, tá sendingin fór av virkinum.
§ 74. Fesk vøra, sum skal frystast, skal lúka treytirnar í §§ 64 til 72 (fesk fiskavøra)
§ 75. Farast skal undir frysting av fiskavøru skjótast gjørligt eftir, at viðgerðin frammanundan er av ella eftir móttøkuna í fyritøkuni.
Stk. 2. Til farið verður undir frystingina skulu fiskur og fiskavøra vera fullgott køld. Á virkjum, har vøra verður fryst ímóti gjaldi, skal tað til hetta endamál vera innrættað serligt kølirúm. Í kølirúminum mugu ikki vera goymdar vørur, sum við lukti ella á annan hátt kunnu versna um góðskuna, smakkin ella útsjóndina á vøruni.
§ 76. Frysting av fiski og fiskavøru má bert fara fram í frystarum innrættaðum til hetta endamál, og tað skal vera serstøk atgongd til frystara. Innfrysting í frostgoymslum má ikki fara fram.
Stk. 2. Fiskur og fiskavøra skulu vera harðfryst, tá tey fara úr innfrystaranum.
§ 77. Fryst fiskavøra skal goymast í frostgoymslu og hava ein støðugan temperatur uppá -18°C ella minni í øllum pørtum av vøruni.
§ 78. Í frostgoymslum við goymslu av harðfrystari fiskavøru skal einans harðfryst vøra verða sett, sum við lukti ella á annan hátt ikki verrar um góðskuna, smakkin ella útsjóndina á vøruni.
§ 79. Gólvið í tunnilsfrystarum skal vera úr einum tættum, haldgóðum og slitsterkum tilfari við einum yvirflata, sum er lættur at halda reinur, og sum tolir vaski- og sóttreinsingarevnir. Gólvið skal hava nøktandi hall ímóti frárensli beint uttan fyri tunnilin.
Stk. 2. Veggir í fullari hædd og loft skulu vera klødd við einum tættum, slættum og slitsterkum tilfari, sum tolir vaski- og sóttreinsingarevnir. Listar at halda vøru frá veggjum, plátur til uppbýti av rúminum og trukkverja skulu vera úr tilfari, sum er lætt at halda reint. Listarnir mugu ikki vera úr viði.
Stk. 3. Luftferðin kring og millum vørurnar skal vera støðug við eini ferð uppá í minsta lagi 5 m um sekundið.
Stk. 4. Fiskurin skal setast soleiðis í tunnilsfrystaran, at luftstreymurin er støðugur ímillum og uttanum allar partar av vøruni.
Stk. 5. Tá frystingin er liðug skal lufttemperatururin við innsúgvingina úr tunli til luftkølara vera -25°C ella kaldari.
§ 80. Frostgoymslur skulu hava gólv, veggir og loft, sum kunnu haldast rein.
Stk. 2. Rúmini skulu allastaðna í gólvi, veggjum og lofti vera bjálvað við einum tilfari, sum hevur eitt k-virði uppá í mesta lagi 0,16 W/m2 stig C, og hava innbygda dampsperru. Listar at halda vøru frá veggjum skulu vera settir upp í neyðugan mun og vera úr haldgóðum tilfari.
Stk. 3. Atgongd til frostgoymslur skal fara fram um eitt forrúm ella hóskandi slúsu.
§ 81. Frystiorkan skal hava eina slíka orkumegi, at munurin millum rúmtemperaturin og kuldan í fordamparanum í mesta lagi er 7°C.
§ 82. Frostgoymslur skulu hava sjálvvirkandi temperaturskrásetingarskipan, sum er sett soleiðis fyri, at skrásetingin er løtt at lesa av. Temperaturfølarin skal verða settur har, sum temperatururin er hægstur. Temperaturskrásetingin skal verða eftirlitsmyndugleikanum tøk í minsta lagi í tvey ár. Er haldføristíðin á vøruni longri enn tvey ár, skal temperaturskrásetingin verða eftirlitsmyndugleikanum tøk í í minsta lagi alla haldføristíðina á vøruni.
§ 83. Fiskaslógv og annar fiskur, sum ikki er ætlaður til matna, má einans frystast ella goymast á virkinum, tá vøran er fesk og ikki við ringum lukti ella á annan hátt kann verra um góðskuna á fiski og fiskavøru til matna.
Stk. 2. Fiskaslógv skal undir frysting og goymslu haldast fyri seg og má ikki stakkast saman við fiski og fiskavøru til matna.
§ 84. Tiðning av frystari fiskavøru skal fara fram á reinføran hátt, helst í hartil innrættaðum íløtum, og frárensl skal vera fyri bræðingarvatni.
Stk. 2. Undir tiðning má temperatururin á fiskavøruni ikki hækka so mikið nógv, at góðskan versnar.
§ 85. Eftir tiðningina skal fiskavøran handfarast í samsvar við ásetingarnar í hesi kunngerð. Tá tær verða virkaðar ella tilevnaðar, skal arbeiðast skjótast til ber. Tá tær verða seldar tiðnaðar, skal tað týðiliga tilskilast á pakkitilfarinum, at fiskurin er tiðnaður.
Lætt-konserverað fiskavøra
Roykt vøra
§ 86. Royking av fiski og fiskavøru skal fara fram í serligum hølum ella økjum, hóskandi skild burtur frá aðrari framleiðslu í fyritøkuni.
§ 87. Í roykihølinum skal vera ein munadygg útluftingarskipan, soleiðis at roykur og brennihiti ikki treingja inn í onnur hølir, har fiskur og fiskavøra eru. Framman fyri roykiovnunum skal vera roykkápa við sambandi til útsúgving, sbr. § 32, stk. 3.
Stk. 2. Við nýstovnan av roykihølum skal roykgenerator setast í serligt rúm við atgongd beinleiðis út.
§ 88. Í roykihølum má einans goymast brenni í minni mun til framhaldandi nýtslu, og goymslan má ikki darva framleiðsluni ella gera hølini óruddilig ella ring at halda rein.
Stk. 2. Viður, sum er málaður, ferniseraður, límaður ella rotvardur, má ikki verða nýttur sum brenni.
§ 89. Roykirammur skulu haldast í fullgóðum líki og vaskast við hóskandi millumbilum.
§ 90. Eftir royking og áðrenn pakking skal roykt fiskavøra niðurkølast skjótt og eftir tørvi í einum serliga innrættaðum høli.
§ 91. Roykt fiskavøra, framleidd av laksi úr Atlansthavinum ella Kyrrahavinum, sild, makrelur ella brislingur skulu, tá fiskavøran undir royking ikki hevur fingið ein innara temperatur, sum í minsta lagi er 60°C, frystast samsvarandi § 2, stk. 13.
Gravað vøra
§ 92. Viðgerð, virking ella tilevning av gravaðari fiskavøru skal fara fram fullkomiliga skild burtur frá aðrari framleiðslu. Møguliga kann hendan burturskiljing av framleiðsluni (produktionsadskillelse) fara fram í tíð við millumliggjandi dyggari reingerðan av arbeiðsøkinum.
Stk. 2. Goymsla undir gravingini skal vera í kølirúmi, fullkomiliga skilt burtur frá aðrari fiskavøru.
Stk. 3. Gravað fiskavøra skal innihalda í minsta lagi 3% salt í vatnfasuni.
Stk. 4. Gravað fiskavøra av laksi úr Atlanstshavinum ella Kyrrahavinum, sild ella makrelur skulu vera fyri teirri frysting, sum nevnd er í § 2, stk. 13.
Skering av royktum og gravaðum vørum
§ 93. Tá roykt og gravað fiskavøra verður skorin sundur, skal skerimaskinan vaskast tíðum og í minsta lagi í samband við fríløtur og steðgir hjá starvsfólkinum.
Stk. 2. Fráskurður, leivdir v.m. ætlað til matna skulu sum skjótast verða køld, fryst ella víðari viðgjørd.
Viðgerð av skeljadýrum
§ 94. Aftaná kóking av krabba- og lindýrum skal ein skjót niðurkøling fara fram, sbr. § 99, stk. 2. Um so er, at aðrir konserveringhættir ikki verða nýttir, skal niðurkølingin halda fram, til komið er niður á vatnbræðingartemperatur.
Stk. 2. Pilking og úttøka av vøddum úr skeljum skal fara fram á ein slíkan hátt, at vandi ikki er fyri dálking av fiskavøruni. Fer hetta arbeiðið fram við hond, skal starvsfólkið vera serliga ansið at vaska sær um hendurnar, og allir arbeiðsflatar skulu vaskast væl og virðiliga. Verða maskinur nýttar, skulu hesar reingerðast við stuttum millumbilum og sóttreinsast eftir hvønn arbeiðsdag.
Stk. 3. Eftir pilking og úttøku av vøddum úr skeljum skal tann kókaða fiskavøran beinanvegin frystast ella haldast niðurkøld. Fiskavøran skal setast í hartil innrættaði hølir.
Stk. 4. Framleiðarin skal regluliga gera mikrobiologiskar kanningar av framleiðsluni fyri at tryggja, at markvirðini, sum ásett eftir § 123, eru hildin.
§ 95. Viðvíkjandi tvískeljaðum lindýrum verður víst til galdandi reglur fyri framleiðslu og sølu av tvískeljaðum lindýrum.
§ 96. Álagt er honum, sum selur krækling, øðu, gággu, igulker o.a. at venda sær til Heilsufrøðiligu Starvstovuna, áðrenn vøran verður seld, fyri at útvega sær góðkenning fyri vøruna.
Stk. 2. Sendingar av skeljadýrum kunnu verða hildnar aftur, til góðkenning er givin.
§ 97. Til viðgerð, virking ella tilevning av rækjum í laka mugu ikki verða nýttar frostskaddar rávørur. Viðgerð skal fara fram beint eftir upptiðningina.
Onnur matvøra
§ 98. Onnur matvøra, sum verður brúkt í fiskaframleiðsluni, skal goymast í serstøkum rúmi.
Stk. 2. Framleiðsla av staklutum, komponentum, til liðugtvøruna, skal fara fram í serstøkum framleiðsluøkjum ella –hølum.
Stk. 3. Millumúrdráttir skulu tryggjast eina eftir vøruslagnum rætta viðgerð og goymslu.
Hitaviðgerð
§ 99. Um so er, at tað við viðgerð, virking ella tilevning av lætt-konserveraðari fiskavøru, roykt fiskavøra tó undantiknin, einans verður nýtt hitaviðgerð, skal úrdrátturin hitast upp til ein temperatur uppá í minsta lagi 75°C.
Stk. 2. Við ta eftirfylgjandi niðurkølingina av úrdráttinum skal vøran kølast frá 65 til 10°C skjótast gjørligt og í hvussu so er innan tríggjar tímar. Úrdrátturin skal eftir tað goymast við ein temperatur uppá í mesta lagi 5°C.
§ 100. Ikki fryst lætt-konserverað fiskavøra í smásølupakningi og rækjur í laka í heilsølupakningi ætlaðar smásøluhandlum skulu pakkast í seinasta lagi 3 samdøgur eftir ta konserverandi viðgerðina.
Stk. 2. Beinanvegin eftir pakkingina skal vøran niðurkølast til og eftirfylgjandi goymast við ein temperatur, sum er kaldari enn 5°C.
Saltaður ella súrnaður fiskur ella fiskavøra
§ 101. Saltað ella súrnað sild og úrdráttir úr hesum, har viðgerðin við salti ella sýru ikki hevur verið nøktandi til at drepa møguligan sník, skal vera fryst samsvarandi § 2, stk. 13.
§ 102. Saltfiskaarbeiði skal fara fram í serstøkum hølum, atskild frá aðrari tilevning, virking ella viðgerð.
§ 103. Gólv í hølum, har saltað og súrnað fiskavøra verður framleidd og goymd, skulu vera úr tilfari, sum tolir salt og sýru.
§ 104. Skrubsalting skal einans fara fram við nýggjum salti. Annars skal einans brúkast reint salt, sum er egnað til matvøruframleiðslu.
Stk. 2. Saltkør og tey støð, har saltingin fer fram, skulu reingerðast, áðrenn tey verða tikin í nýtslu.
§ 105. Tá fiskavøra verða turrsaltað, skal hon setast á eitt hóskandi undirlag av undirsløgum ella tílíkum.
§ 106. Fiskahálvkonserves skal setast soleiðis fyri, at temperatururin á vøruni ikki fer uppum 10°C.
Niðursjóðað vøra
§ 107. Í hølum, har sýrur og basur verða nýttar ella goymdar, skal gólvið vera klætt við tilfari, sum tolir tílík kemisk evnir.
§ 108. Autoklavar til framleiðslu av niðursjóðari fiskavøru skulu hava mátiútgerð til yvirvøku av rættari hitaviðgerð.
Stk. 2. Niðurkøling av íløtum eftir hitaviðgerð skal gerast við vatni av drekkivatnsgóðsku, møguliga eftir at kemisk ílatingarevni, sum skal nýtast í samsvari við góða tøkniliga siðvenju fyri at forða fyri tæring (korrisión) av útgerð og íløtum er latið útí.
§ 109. Er talan um vøru í hermetiskt lufttøttum íløtum, skal framleiðarin gera stakroyndir fyri at tryggja, at tær tilevnaðu vørurnar hava fingið nøktandi hitaviðgerð, t.e.
1) Inkubatións-royndir: inkubatiónin verður framd við 37°C í sjey dagar ella við 35°C í tíggju dagar ella samsvarandi samanseting,
2) Mikrobiologisk kanning av innihaldi og íløtum í royndarstovuni hjá fyritøkuni ella einari aðrari góðkendari royndarstovu.
§ 110. Royndir av framleiðsluni skulu takast hvønn dag við jøvnum millumbilum fyri at tryggja, at afturlatingin er munadygg. Neyðug útgerð skal vera til falsað-eftirlit av afturlatnu íløtunum. Eftirlit skal vera við, at íløtini eru í lagi.
§ 111. Øll íløt í sama kóki skulu verða eyðmerkt.
Kapittul 8
Pakking
§ 112. Pakking skal fara fram undir nøktandi heilsufrøðiligum viðurskiftum, so fiskavøran ikki verður dálkað.
§ 113. Pakkitilfar og úrdráttir, sum kunnu koma í samband við fiskavøruna, skulu lúka øll reinføriskrøv og serliga:
1) ikki kunna broyta organoleptisku eginleikarnar á fiskavøruni,
2) ikki kunna føra evni, sum eru skaðilig fyri fólkaheilsuna, til fiskavøruna, og
3) vera nóg haldgóð til at verja fiskavøruna á nøktandi hátt
§ 114. Pakkitilfar má ikki endurnýtast. Undantikin hesum eru serlig vatntøtt, gløtt og tæringsdygg íløt, sum eru løtt at vaska og sóttreinsa. Pakkitilfar, sum verður nýtt til feska fiskavøru, sum liggur á ísi, skal verða gjørt soleiðis, at bræðingarvatn kann renna frá.
§ 115. Áðrenn nýtslu skal pakkitilfar verða sett í høli, sum er atskilt frá framleiðsluøkinum. Tað skal verða vart móti vætu, dusti og aðrari dálking.
§ 116. Íløt og annað pakkitilfar, sum verða nýtt til goymslu og flutning av slógvi, mugu ikki nýtast til fisk og fiskavøru til matna og skulu á haldgóðan hátt verða frámerkt við heitinum ”slógv”. Tó kunnu fiskakassar nýtast til goymslu av tí, sum skorið er frá í samband við framleiðsluna.
Kapittul 9
Eftirlit hjá Heilsufrøðiligu Starvstovuni
Alment eftirlit
§ 117. Heilsufrøðiliga Starvsstovan skal regluliga hava eftirlit við og eftirkanna, at virkini halda ásetingarnar í hesi kunngerð. Heilsufrøðiliga Starvsstovan skal í hesum arbeiði hava atgongd til allar partar av virkinum.
Stk. 2. Eftirlits- og eftirkanningarskipanin skal fevna um:
1) eftirkanning av umstøðunum við landing og fyrstu sølu,
2) regluliga eftirkanning av virkjunum, serliga við atliti til at kanna um:
a) løggildingartreytirnar framhaldandi eru loknar,
b) fiskavørurnar verða handfarnar á rættan hátt,
c) reinførið hjá starvsfólkinum og reingerð av hølunum, innleggingum og amboðum er nøktandi,
d) merkingin er røtt,
3) eftirkanning av heilsølumarknaðum og uppboðssøluhøllum,
4) eftirkanning av goymslu- og flutningskorum.
§ 118. Í tann mun tað er neyðugt fyri at tryggja, at reglurnar eftir direktivi 91/493/EEC um heilsuligar treytir fyri framleiðslu og sølu av fiskavørum verða hildnar, kann eftirlitið og eftirkanningin vera gjørd í samstarvi við serfrøðingar frá ES-nevndini.
Kapittul 10
Eftirlit hjá virkinum
Kanning av vatni
§ 119. Hvørt einstakt flakavirki skal 12 ferðir árliga javnt yvir árið fáa gjørt kanningar av vatni, har teir í § 2, stk. 10 nevndu parametrarnir verða kannaðir.
Stk. 2. Heimilað verður Heilsufrøðiligu Starvsstovuni at broyta kanningartíttleikan og at broyta parametrarnar.
Stk. 3. Verður staðfest, at vatnið ikki lýkur markvirðini, ásett eru í § 2, stk. 10, skal virkið beinanvegin kanna orsøkina og taka stig til, at neyðugar rættandi atgerðir verða framdar.
Stk. 4. Verður staðfest, at vatnið ikki lýkur markvirðini fyri E. coli ella Enterococcar, skal umsýni verða tikið beinanvegin. Staðfestur umsýnið(-ini), at E.coli ella Enterococci framvegis ikki lúka markvirðini, skal framleiðsla á fiskavirkinum halda uppat. Framleiðsla kann byrja aftur, tá kanningarúrslit vísa, at E.coli og Enterococcum lúka krøvini í § 2, stk. 10.
Kemiskt eftirlit
Histamin
§ 120. Við framleiðslu av fiskavørum av sildaættini (Clupeidae), gullmakrelættini (Coryphaenidae), ansjósættini (Engraulidae) og makrelættini (Scombridae), heruppií tun, skal, sum liður í innaneftirlitinum, javnan kannast fyri innihald av histamin.
Stk. 2. Kanningar á royndarstovu av histamininnihaldinum í eini sending skal fevna um 9 royndir. Markvirðini fyri royndirnar eru:
1) undir 100 ppm í meðal
2) meiri enn 100 ppm, men minni enn 200 ppm, fyri 2 av royndunum, og
3) ikki meiri enn 200 ppm fyri nakra av royndunum.
TVB-N (Total Volatile Basic Nitrogen)
§ 121. Sum liður í innaneftirlitinum av feskari fiskavøru verða í ivamálum tiknar royndir til kanningar á royndarstovu fyri TVB-N (Total Volatile Basic Nitrogen).
Stk. 2. Fesk ella fryst ikki tilgjørd fiskavøra verður roknað sum óegnað til matna, tá kanningin, eftir ta organoleptisku metingini, vísir, at ivi er um feskleika teirra, og at farið er uppum hesi markvirðir:
1) 25 mg nitrogen í 100 g av fiskamati fyri kongafiskaættina (Sebaster sp.), kjaftsvarta kongafiskin (Helicolenus dactylopterus) og kappakongafiskin (Sebaster capensis),
2) 30 mg nitrogen fyri hvørji 100 g av fiskamati fyri sløg av reyðsprøkuættini (Pleuronectidae) við undantaki av kalva (Hippoglossus sp.), og
3) 35 mg nitrogen fyri hvørji 100 g av fiskamati fyri atlantslaks (Salmo salar), lýsingaættina (Merlucciidae) og toskaættina (Gadidae).
Kontaminur, sum eru í hav- og vatnumhvørvinum
§ 122. Fiskavøra skal ikki í pørtum ætlaðum til matna innihalda dálkingar, sum t.d. tungmetallir og organisk halogenar sambindingar, í slíkum mongdum, at upptøkan frá matinum fer uppum tær mongdir, sum loyvdar eru menniskjum um dagin ella um vikuna.
Mikrobiologiskt eftirlit
§ 123. 3) (Strikað).
Kapittul 11
Frávik
§ 124. Eftir skrivliga umsókn kann Heilsufrøðiliga Starvsstovan gera frávik frá reglunum í kapittul 6 og 7, um tað er heilsufrøðiliga forsvarligt.
Kapittul 12
Revsing og gildiskoma
§ 125. Brot á §§ 3-12, § 13, stk. 3, § 14, stk. 2, § 15, 1. pkt., §§ 16-116, § 117, 2. pkt., § 119, stk. 1, 3 og 4 og §§ 120-123 verður revsað við bót.
Stk. 2. Fyri brot, sum verða framd av løgfrøðiligum persóni, sum t.d. partafelag ella lutafelag, kann tann løgfrøðiligi persónurin verða sektaður sum slíkur.
§ 126. Henda kunngerð kemur í gildi dagin eftir, at hon er kunngjørd.
Stk. 2. Samstundis fara úr gildi kunngerð nr. 37 frá 6. apríl 1992 um merking av vørum til útflutnings, kunngerð nr. 57 frá 26. mars 1993 um broyting í kunngerð um merking av vørum til útflutnings og kunngerð nr. 81 frá 21. august 1991 um flutning av matvørum, ísi, salti o.t.
1) Broytt við kunngerð nr. 54 frá 19. apríl 2002.
2) Broytt við kunngerð nr. 128 frá 28. desember 2010, har § 22, stk. 2. er soljóðandi: “Samstundis fer úr gildi § 12, stk. 3, í kunngerð nr. 122 frá 24. august 2001 um viðgerð, keyp og sølu v.m. av fiski og fiskavørum á landi.”
3) Broytt við kunngerð nr. 9 frá 5. februar 2009.